SLIKARSTVO
G R A F I K A
SKULPTURA
O S T A L I
M E D I J I
G A L E R I J A S A V R E M E N E U M E T N O S T I
K e j K o l a s r p s k i h s e s t a r a 1 / I I
1 8 0 0 0 N i š
S r b i j a
T e l . + 3 8 1 1 8 5 1 3 7 0 1 : 5 1 2 6 4 0
F a x . + 3 8 1 1 8 5 1 2 6 4 2
ww.gslunis.org
ZBIRKA SAVREMENOG SLIKARSTVA
je nastala zahvaljujući pre svega likovnoj koloniji Sićevo, ali i od otkupa i poklona ustanova i samih umetnika. U Zbirci su prisutni naši istaknuti umetnici kao protagonisti određenih stilskih opredeljenja tako da zahvaljujući njoj možemo pratiti deo složenih kretanja u slikarstvu južnoslovenskih prostora od 1970. do danas.
Vremenski izuzetak predstavlja portret iz 1932.godine koji u duhu akademskih tradicija slika Pavle Vasić / otkup Galerije SLU./
Pored umetnika iz Srbije prisutni su umetnici iz bivših Republika, a od devedestih sve više i umetnici iz različitih zemalja: Grčka, Bugarska, Danska, Italija, Kanada, SAD, Japan..../ Zahvaljujući formiranju slikarske kolonije Lucernu /1980-1986./ Fond GSLU je obogaćen slikama pejzaža Grujice Lazarevića, Peđe Milosavljevića, Jamazaki Osami,/Japan/kao i mnogih niških umetnika.
Pored navedenih umetnika boraveći u Sićevu 1971.god. svoja dela inspirisana prirodom su ostavili Milenko Šerban i Božidar Prodanović.
Nešto kasnije Stojan Trumić /1972./, Petar Mazev /1978./, Boža Ilić /1982.god./, ostavili su dela koja pripadaju kolorističkom ekspresionizmu. Kroz motive prirode i portreta ovi umetnici ističu zvučnost kolorita i hrapavu, slojevitu fakturu slikarske materije. Krećući se u istom smeru, pa i korak dalje dve decenije kasnije Miodrag Bata Mihajlović enrgičnim potezima sa snažnim emocijama stvara dramatičnu kompoziciju pod nazivom Ćele Kula koju ostavlja na poklon GSLU posle boravka u Sićevu./1991/ Motivi uzeti iz prirode su takođe predmet interesovanja / i Radoslava Trkulje,/1996./ koji u duhu poetskog realizma sa elementima fantasike i sna slika asocijativne kompozicije vezujući se za prirodu.
Posle održanih samostalnih izložbi, dosledni svom svetu mašte, u nadrealističkom duhu Olja Ivanjicki /otkup sa sampstalne izložbe 1971./ i Siniša / Sićevo 1974./ ostavili su dela koja u duhu Medijale dočaravaju mitološki svet snova i fantazije čineći Fond GSLU bogatijim i sadržajninim.
Radomir Reljić/1971./, Bojan Bem /1974./, Aleksandar Luković /1986./ u delima koja se nalaze u Zbirci GSLU boraveći u Likovnoj koloniji Sićevo nastavljaju svoja ranija istraživanja kao umetnici nove figuracije metaforičnim jezikom zagonetki otkrivajući vlastiti ironičan odnos prema savremenom društvu. U nameri da spoji dva sveta: geometrijski i figurativni Mladen Srbinović gradi vlastitu ikonografiju slikajući sićevačku klisuru u kome se prepliću racionalno i čulno. /1971./ Iako uzimaju učešća u Likovnoj koloniji Sićevo 1971.god. Mića Popović i Zoran Pavlović ostaju dosledni svojim započetim istraživanjima kada se posle apstraktne faze vraćaju figurativnom slikarstvu kao kritičkom odgovoru umetnika na aktuelna društveno politička dešavanja zrelim, odnegovanim likovnim jezikom. Miodrag B.Protić u to vreme bavi se istraživanjem dvodimenzionalnog prostora u kome je motiv sveden na statični znak ./Sićevo 1971./
Sasvim po strani od aktuelnih slikarskih pravaca su dela, Lazara Vujaklije /otkup sa samostalne izložbe 1970./ koja su inspirisana scenama i ornamentima sa srednjovekovnih stećaka , kao i slikarstvom ekspresionista i simbolista.
Za razliku od umetnika koji naginju figuraciji, Ivan Tabaković i Stojan Ćelić,/Sićevo 1971./ svedenim, geometrijski apstraktnim jezikom koristeći zakone fizike, hemije i filozofije pronalaze odgovore na složena životna pitanja. Ovi umetnici stvaraju sasvim originalane likovne rukopise koji se temelje na specifičnom spoju nauke i umetnosti. Krećući se u pravcu rzličitih vidova geometrijske apstrakcije svoja slikarska istraživanja nastavljaju Borko Lazeski /Sićevo 1979./ , Boro Iljovski /Sićevo 1982./ Ljubica Cuca Sokić /poklon od umetnika sa samostalne izložbe /kao i Rada Selaković. /Sićevo1999./.Prateći kretanja na aktuelnoj likovnoj sceni krajem sedamdesetih i tokom osamdesetih godina Aleksandar Cvetković /Sićevo1978./ i Aleksandar Rafajlović /Sićevo,1983./ i se bave izučavanjem slikarske materije i duhovne suštine umetnosti ostavljajući za Zbirku GSLU dela koja možemo podvesti pod različite vidove reinterpretiranog neoenformela.
Devedsete godine koje su donele rat i razaranje na ovim prostorima dovode do izolacije i stagnacije u celoj kulturi i umetnosti. Pojedini umetnici svojim delom dižu glas protiv društvene stvarnosti poput Bože Plazinića koji posle boravka u Sićevu /1999.god./ za Fond GSLU ostavlja rad iz 4 dela u duhu apstraktnog ekspresionizma i neoenformela sa sakralnim prizvukom suprostavljajući se opštem besmislu. Od velikog značaja za kvalitet popunjavanja Zbirke u poslednjoj deceniji su pokloni naših poznatih umetnika kao što su Radomir Damnjanović Damnjan, Petar Omčikus koji su posle samostalnih izložbi u galeriji Srbija /2006. i 2007.god./ poklonili po po jedno svoje delo GSLU iz ranije započetih ciklusa.
ZBIRKE U GALERIJI SAVREMENE LIKOVNE UMETNOSTI
Proces formiranja galerijskih zbirki započeo je odmah po osnivanju GSLU. Dr Lazar Trifunović je odmah prilikom osnivanja Galerije istakao:“ Jedan od Važnih zadataka Galerije predstavlja stavaranje bogatog i moćnog umetničkog fonda. Da bi se to ostvarilo neophodna je dinamična politika zasnovana na sigurnim i strogim kriterijumima“ /Program razvoja , Galerija savremene srpske umetnosti u Nišu, 1970./
Nastanak zbirki GSLU iziskivao je značajnu muzeološku aktivnost, koja je zasnovana na prikupljanju, adekvatnom čuvanju, stručnoj obradi umetničkih dela i vođenju muzeološke dokumentacije. Kao matična institucija za likovne umetnike Niša GSLU /Galerija savremene likovne umetnosti Niš/ prati naročito njihov rad kroz posebnu dokumentaciju u vidu autorskih dosijea. Formiranje vlastitog Fonda GSLU predstavlja jedan od načina kojim se bitno afirmiše sredina postajući , vremenom, trajna ostavština za budućnost cele jugoistočne Srbije.
Danas se sva dela čuvaju u depou GSLU koji je urađen po svim muzeološkim principima i o njima se vodi kompletna dokumentacija.
Može se slobodno reći da, po svom obimu,umetničkim i istorijskim vrednostima Fond Galerije savremene likovne umetnosti u Nišu danas spada u jedan od najvrednijih u Srbiji. Za 45 godine postojanja galerije formiran je impozantan Fond umetničkih dela koji trenutno broji 1388 inventarnih jedinica podeljenih na 6 zbirki:
1.Zbirka savremenog slikarstva - 570 dela
2.Zbirka savremene grafike - 277
3.Zbirka savremenog crteža-116 dela
4.Zbirka savremene skulpture - 47 dela
5.Zbirka proširenih medija - 31 delo
6.Zbirka likovnih umetnika Niša - 332 /od toga slikarstvo:192, grafika: 72 ,crtež: 29,skulptura: 36, prošireni mediji: 3 rada/
Sadržaj zbirki je analogan s izložbenom politikom institucije.Naime, do danas izlagani su,a potom otkupljivani ili poklanjani radovi srpskih i međunarodnih umetnika koji su u vreme svog nastajanja bili pokazatelji aktuelnih, umetničkih praksi. Zahvaljujući likovnoj koloniji Sićevo i otkupnim nagradama Kolonije Zbirke su popunjavane u kontinuitetu.
Tako su sa samostalnih izložbi Milana Konjovića ,Ota Loga, Olje Ivanjicki, Lazara Vujaklije, Miće Popovića, Peđe Milosavljevića, /1972./ Mire Jurišić, /1973./, Halila Tikveše /1974./, Boška Petrovića, Aleksandra Zarina, /1975./, Boška Petrovića /1976./ Branka Miljuša /1977/, Ante Marinovića ,/1977./ Svetomira Arsića Basare /1981./ Božidara Damjanovskog /1982./ i drugih sa kojih su otkupljivana dela za Fond GSLU.
Za potrebe Fonda otkupe su činili: SIZ za kulturu, KPZ, RZK, a svojevremeno su učestvovala i pojedina niška preduzeća kao što su: EI Niš, Hanivel, DIN i Đuro Salaj.
Od devedesetih kada su fondovi za otkup ukinuti, zbog opšte društveno-ekonomske situacije zbirka se popunjavala uglavnom individualnim poklonima autora. Zahvaljujući poklonima umetnika Fond je obogaćen delima poznatih umetnika Zorana Petrovića, Ljubice Cuce Sokić, Siniše Vukovića, Bože Ilića, Kendži Nagai,/Japan/, Inger Lise Rasmusen/ Danska/, Mairin Grant/Irska/,Radomira Damnjanovića Damnjana, Petra Omčikusa, Svetomira Arsića Basare, Miška Pavlovića i drugih.Najveći doprinos u kontinuiranom popunjavanju Zbirke ima pored Likovne kolonije Sićevo i Grafička radionica Sićevo /ustanovljena 2005./
G A L E R I J A
S A V R E M E N E
U M E T N O S T I